Pontes e Fontes Pontes Baiona posee varias pontes de épocas antigas, sendo a máis destacada a súa ponte románica de gran beleza, relacionada con fantásticas crenzas, que se conserva prácticamente intacto. Nesta sección están reunidas as principais pontes do termo municipal de Baiona.
Ponte románica da Ramallosa Esta ponte, que cruza o río Miñor e divide os termos municipais de Baiona e Nigrán, é un dos máis fermosos de estilo medieval que se conservan en Galicia. Ten 10 ollos ou vans con arcos de medio punto, dos cales oito (36 metros de lonxitude) pertencen a Baiona. Algúns deles son arcos ojivales, seguramente debido aos estilos vixentes nas épocas en que debeu sufrir algunha reparación. Na metade da ponte consérvase un cruceiro, que ten aos seus pés unha imaxe de san Telmo, patrón dos navegantes e a quen a historia lle recoñece o mandalo construír. Debaixo da ponte hai un peto de ánimas que representa ás ánimas en pena. Até hai poucas décadas, xunto a esta ponte celebrábanse ritos relacionados coa fertilidade. Segundo a tradición, a muller encinta que non lograba fillos viables conxuraba ao seu hado adverso vertiendo sobre o seu ventre auga do río. A conxura, para ser efectiva, debía realizarse ás 12 da noite, debendo apadriñar á criatura a primeira persoa que atravesase a ponte despois do esconxuro. Ponte nova sobre o río Miñor Construído en época moderna para evitar o paso dos vehículos pola ponte medieval da Ramallosa, paralelo ao cal foi levantado. A ponte, de catro carrís, une a C-550 entre Nigrán e Baiona. Non ten atractivo artístico algún e só funcional, pois acolle todo o tránsito rodado procedente de Baiona e da comarca da Roseira. Ponte de Sabarís ou ponte vella Situado na parroquia de Santa Cristina, na antiga calzada romana ou Camiño Real. É de sillería e foi levantado no século XV. Ten tres arcos de medio punto e tajamares con forma de triángulo. A ponte está algo recostado. Ponte sobre o río Groba ou ponte do mercado É do século XV e só ten un van cun arco de medio punto e dous tajamares de sillería. O propio pavimento é tamén de pedra. Está, como o outro ponte de Sabarís, un pouco recostado. Atravesa o río Groba. A ponte separa a praza de Vitoria Cadaval coa rúa do Dr. Fariñas, parte á que se une por medio de seis gradues de pedra. Situado na parroquia de Baíña, cruza o río do mesmo nome. A ponte é unha arquitectura de estilo moderno dotada dun só arco. Ten un único arco e construíuse en tempos modernos para vadear o río Baredo. A ponte forma parte da estrada C-550 que une Pontevedra con Camposancos. Fontes No termo municipal de Baiona cóntanse algo máis de 30 fontes públicas, a maioría de construción moderna. Aquí falaremos de tres delas, que por antigüidade ou pola súa vinculación con antigas lendas destacan sobre as demais.
Fonte de cálea Alférez Barreiro Foi construída no ano 1865 por encargo de don Ventura Misa e Bertemati. A fonte é de pedra e está dotada de dous caños de latón e rebosadero de 5 m². Situada na praza de Ceta, a súa construción data do ano 1678 e foi posteriormente restaurada, en 1863, por orde de don Ventura Misa. A fonte ten a fronte de pedra labrada, algo erosionada, e dúas billas de presión con reposaderos a ambos os dous lados. No interior hai un depósito de perpiaño. Situada no lugar do mesmo nome, no camiño do Burgo a Sabarís. É de pedra e escóndese baixo unha arcada nun muro que dá ao Camiño Real ou calzada romana. Ten trazos góticos e pénsase que o seu autor é o mesmo que construíu o Cruceiro da Trindade. Na fronte mostra tres escudos: no centro, as armas da Casa Real de España do século XVI; á esquerda, o da vila de Baiona, e á dereita un terceiro escudo imposible de recoñecer dado o seu estado de erosión. A fonte ten unha arqueta e unha mina pechadas por portas de ferro, un caño útil e dous inservibles e banco de pedra. No seu parte posterior ten un pequeno lavadoiro de tres metros. | |
